Κοινωνική οικονομία ή κοινωνική βαρβαρότητα

(Η αναγκαία συνθήκη της συνεργατικής κοινωνικής οικονομίας)

Υπό την επίδραση των  νέων τεχνολογιών, κατά πόσο αναπότρεπτη είναι η συρρίκνωση της μισθωτής εργασίας; Κατά πόσο αναγκαία είναι η κοινωνική οικονομία για την αντιμετώπιση του κύματος της ανεργίας και φτώχειας που έρχεται.

Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα που πραγματεύεται η τριήμερη συνδιάσκεψη με θέμα «Η συμβολή της Κοινωνικής Οικονομίας στην ανάκαμψη» υποστηρίζοντας ακριβώς ότι, η κοινωνική οικονομία είναι  αναγκαία συνθήκη για την αντιμετώπιση της επερχόμενης ανεργίας και φτώχειας. Το ζήτημα αυτό αναλύεται βέβαια, στους τομείς και  θεματικές που εκτείνεται η δράση της καταλήγοντας ότι η κοινωνική οικονομία είναι αναγκαία  συνθήκη να εισαχθεί στο μείγμα πολιτικής των Κυβερνήσεων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

2/4/21, 20.00, https://zoom.us/j/99921301423 -Τα όρια της μισθωτής εργασίας

3/4/21, 11:00, https://zoom.us/j/93884501023 Η συνεταιριστική λύση στις κρίσεις

3/4/21, 13:00, https://zoom.us/j/94535068381 Τηλε-εργασία-Ψηφιακή Οικονομία

3/4/21, 15:00, https://zoom.us/j/95665212819 Τοπ. Αυτοδιοίκηση- Εθνικοτοπικοί

3/4/21,17:00, https://zoom.us/j/99084789016 Αγροδιατροφή & τοπική αυτάρκεια 3/4/21, 19:00, https://zoom.us/j/93740301384 Υγεία, Πρόνοια, Αναπηρία & Κ.Ο.

4/4/21, 12:00, https://zoom.us/j/97545169616 Πράς. Οικονομία-Ενεργειακές Κοιν.

4/4/21, 14:00, https://zoom.us/j/98139466988 Πολιτισμός- Υπεύθυνος Τουρισμός

4/4/21, 16:30, https://zoom.us/j/96036296363 Πλατφόρμα Δικτύωσης-CoopCluster

4/4/21, 18:00, https://zoom.us/j/98140786360 Ανοικτό Βήμα

Αυτό που επισημαίνεται εξ αρχής είναι, ότι υπάρχει μια ιστορική ρήξη σχετικά με το μέλλον της μισθωτής εργασίας, σε αντίθεση με όλη περίοδο των βιομηχανικών επαναστάσεων που ήταν η κυρίαρχη σχέση εργασίας.

Στη βιομηχανική εποχή η κερδοφορία των επιχειρήσεων (που είναι το κίνητρο της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας) ήταν συνυφασμένη με τη χρησιμοποίηση της μισθωτής εργασίας. Σήμερα με τις νέες τεχνολογίες κυρίως την ψηφιακή, η κερδοφορία είναι συνδυασμένη  με  την όσο πιο πολύ συρρίκνωση της μισθωτής εργασίας. Ένα μικρότερο κλάσμα του διαθέσιμου εργατικού δυναμικού, είναι αρκετό για την κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων.

Αναπότρεπτα λοιπόν, οδηγούμεθα σε συνθήκες με πλεονάζον ανθρώπινο δυναμικό και στρατιές ανέργων που δεν θα έχουν ούτε τα βασικά προς το ζην, την ίδια στιγμή που οι τεχνολογίες αναπτύσσουν την παραγωγικότητα. Από την άλλη πλευρά το κοινωνικό κράτος το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα ως ένα βαθμό την πρόνοια για τους κοινωνικά αδύναμους έχει όρια, καθώς οι πόροι του προέρχονται από την φορολογία και κυρίως από την φορολογία της μισθωτής εργασίας. Ας σημειώσουμε ότι πολύ μικρότερο είναι το μέγεθος από την φορολογία των κερδών. Η συρρίκνωση, επομένως, της μισθωτής εργασίας χωρίς εναλλακτικές, φέρνει ως συνέπεια περιορισμένα έσοδα στο κράτος και μείωση της κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει στενότητα στα έσοδα του κράτους, χρέη και παρατεταμένη οικονομική κρίση.

Μπαίνουμε λοιπόν σε μια εποχή που η επιχειρηματικότητα της αγοράς και η πρόνοια του κράτους, δεν είναι επαρκείς συνθήκες για να καλύψουν τις ανάγκες και την πρόνοια ολόκληρης της κοινωνίας. Το κράτος δεν μπορεί ν΄αξήσει αλλά αντιθέτως μειώνει τους δημόσιους υπαλλήλους.

Υπό  αυτές τις συνθήκες, που φανερώνονται μπροστά μας και θα γίνουν πιο έντονα αισθητές μετά το τέλος της πανδημίας, πηγάζει η ανάγκη για την ανάπτυξη της μη κερδοσκοπικής επιχειρηματικότητας που ταυτίζεται με την κοινωνική οικονομία.

Θα ρωτήσει κανείς και γιατί οι μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και οι συνεταιρισμοί θα είναι βιώσιμες εκεί που δεν μπορούν να είναι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Μα ακριβώς γιατί δεν είναι κερδοσκοπικές αντέχουν στον ανταγωνισμό και γιατί μπορούν να προσφέρουν προϊόντα με λιγότερο κόστος για τα μέλη τους. Γιατί καταργούν σε μεγάλο βαθμό το κόστος της διαμεσολάβησης. Επειδή πολλές από τις ιδιωτικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν αντέχουν στον ανταγωνισμό και κλείνουν. Επειδή αντίθετα οι μη κερδοσκοπικές στηρίζονται από συλλογικές οργανώσεις της κοινωνίας και συνθέτουν κοινωνικό κεφάλαιο. Επειδή οι  ίδιοι χρήστες –καταναλωτές είναι και  μέλη των κοινωνικών επιχειρήσεων π.χ στις ενεργειακές κοινότητες, στον αγροδιατροφικό τομέα και στην περίθαλψη ειδικών ομάδων που χρειάζονται φροντίδα κ.τ.π. Με άλλα λόγια επειδή εμφανίζεται ξανά στην οικονομική ιστορία της ανθρωπότητας το φαινόμενο της παραγωκατανάλωσης όπως στη προβιομηχανική εποχή. Τότε που το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής είχε προορισμό την αυτοκατανάλωση μέσω της οικιακής οικονομίας. Στην σημερινή εποχή που μειώνεται η ζήτηση της μισθωτής εργασίας, τη θέση της οικιακής οικονομίας παίρνει αναγκαστικά η κοινωνική οικονομία. Σε μια πιο εξελιγμένη οργανωτική μορφή. Τότε η παραγωκατανάλωση γινόταν αυθόρμητα τώρα μπορεί να γίνει μόνο με πολιτικό σχεδιασμό. Οι εργαζόμενοι από την πλευρά τους δεν εγκαταλείπουν από επιλογή τη μισθωτή εργασία που τους προσφέρει κάποια σιγουριά και λιγότερες ευθύνες, αλλά κάτω από την αδήριτη ανάγκη της προσφοράς και της  ζήτησης. Οι αρχαίοι μας σοφοί έλεγαν ότι το πιο δυνατό είναι η ανάγκη που κυβερνάει τον κόσμο. ¨Ωστόσο όταν μιλάμε εδώ για ανάγκη, δεν υποστηρίζουμε τους σιδερένιους νόμους της ιστορίας και τις νομοτέλειες. Μιλούμε για αυτά που έχουμε ορατά μπροστά μας τις τεχνολογικές εξελίξεις που επιδρούν στην εργασία αλλά και για πολιτική φιλοσοφία διαχείρισης των πραγμάτων. Η τεχνολογία από μόνη της είναι δίκοπο μαχαίρι. Μπορεί να δώσει φτερά στην οικονομία μπορεί αντίθετα με τη κακή της χρήση να επιταχύνει καταστροφές όπως έγινε στους μεγάλους πολέμους. Μπορεί να γίνει ευχή στα χέρια των πολλών για ειρηνικά έργα και κατάρα στα χέρια των ολίγων για κυριαρχία.

Είναι ζήτημα εξ άλλου συμμετοχής στην οικονομική δημοκρατία. Μπορεί σήμερα να προσφέρει την δυνατότητα για αφθονία υλικών και πνευματικών όπως η τεχνολογία ενέργειας από την αφθονία του Ήλιου και μπορεί να φέρει μαζική αποξένωση από τις πηγές ζωής, στο νερό την ενέργεια και την εργασία. Γι΄αυτό σήμερα μπαίνει το δίλλημα Κοινωνική οικονομία ή κοινωνική βαρβαρότητα. Ένα δίλλημα που αποτελεί τον άξονα μιας σύγχρονης προβληματικής στη πολιτική φιλοσοφία.

Σε σχέση με τριήμερο σεμινάριο που θα γίνει 2-4 Απρ 2021, μετά την μνημονιακή δεκαετία & την πανδημία του covid-19

Οι θεματικές για όποιον θέλει   να συμμετέχει ενεργοποιώντας εκείνη την στιγμή τον αντίστοιχο σύνδεσμο, όπως φαίνεται παρακάτω:

2/4/21, 20.00, https://zoom.us/j/99921301423 -Τα όρια της μισθωτής εργασίας

3/4/21, 11:00, https://zoom.us/j/93884501023 Η συνεταιριστική λύση στις κρίσεις

3/4/21, 13:00, https://zoom.us/j/94535068381 Τηλε-εργασία-Ψηφιακή Οικονομία

3/4/21, 15:00, https://zoom.us/j/95665212819 Τοπ. Αυτοδιοίκηση- Εθνικοτοπικοί

3/4/21,17:00, https://zoom.us/j/99084789016 Αγροδιατροφή & τοπική αυτάρκεια 3/4/21, 19:00, https://zoom.us/j/93740301384 Υγεία, Πρόνοια, Αναπηρία & Κ.Ο.

4/4/21, 12:00, https://zoom.us/j/97545169616 Πράς. Οικονομία-Ενεργειακές Κοιν.

4/4/21, 14:00, https://zoom.us/j/98139466988 Πολιτισμός- Υπεύθυνος Τουρισμός

4/4/21, 16:30, https://zoom.us/j/96036296363 Πλατφόρμα Δικτύωσης-CoopCluster

4/4/21, 18:00, https://zoom.us/j/98140786360 Ανοικτό Βήμα

Για όποιον επιθυμεί, με την ολοκλήρωση θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής. Δωρεάν δήλωση συμμετοχής στο τριήμερο, 2-4 Απρ 2021, σεμινάριο https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdsIp66f8N8Gfc6nTbbvMjqGhPx0cFUGsmoLYXdOVANHDe-fA/viewform?vc=0&c=0&w=1&flr=0&fbclid=IwAR2uT29TClz7m3PCoT9wxVKnwSf4BAYzFwEU7IgR8fxUqt1Mxugse-lc5wQ.

Πληρ: Κ. Οικονομόπουλος-peskonpo@gmail.com & Β. Τακτικός-inmeko@otenet.gr