Σύσκεψη Τσιρώνη με ΠΕΣΚΟ και Δημάρχους για πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας σε δημοτικές σχολάζουσες γαίες -ΥΠΑΑΤ 6/9/2017

Παρόντες μέλη της ΠΕΣΚΟ (Σπινθάκης, Τακτικός κ.α.), εκπρόσωποι Δήμων, πρόεδρος της ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.

Θέμα της σύσκεψης οι δημοτικές σχολάζουσες γαίες. Είχε προηγηθεί ερώτηση Δημαρά για δημιουργία μητρώου ιδιωτικών σχολαζουσών γαιών (http://www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikos-Elenchos/Mesa-Koinovouleutikou-Elegxou?pcm_id=93f878fe-8f88-4cc1-a151-a732015f7b7c) και το άρθρο Τσιρώνη για τις δημόσιες σχολάζουσες γαίες στο περιοδικό tribune (http://www.tribune.gr/author/tsironis).

Έχει γίνει πρόταση της ΠΕΣΚΟ στο ΥΠΑΑΤ και στο Υπ.Εργασίας για αξιοποίηση σχολαζουσών γαιών και υποδομών σε προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας (Υπουργείο Εργασίας) για ανέργους που προσλαμβάνονται σε Δήμους. Το σκεπτικό είναι αντί να απασχολούνται οι 8μηνοι συμβασιούχοι στη διοίκηση συνήθως αναποτελεσματικά (γνωστοί οι αργόσχολοι συμβασιούχοι και οι πελατειακές προσλήψεις) να απασχολούνται στους αγρούς μετά από εκπαίδευση. Η πρόταση βρήκε απήχηση και έχει συζητηθεί από Τσιρώνη με Αντωνοπούλου. 

Επειδή το πρόγραμμα είναι πολύ φιλόδοξο, καινούργιο και σύνθετο η γνώμη της Αντωνοπούλου είναι να γίνει πιλοτικό και να προέλθει η εκδήλωση ενδιαφέροντος πρώτα από τους Δήμους που κατέχουν σχολάζουσες γαίες και που επιθυμούν να τις αξιοποιήσουν και να ζητήσουν εν συνεχεία προσωπικό για αγροτική απασχόληση υπό μορφή κοινωφελούς εργασίας δηλ. το παραγόμενο προϊόν θα διατίθεται στις κοινωνικές δομές (δομές φτώχειας, κοινωνικά παντοπωλεία, φαρμακεία, συσσίτια κλπ.), ενώ ένα μέρος (π.χ. δεκάτη) θα παίρνει και ο ιδιοκτήτης γης αν πρόκειται για ιδιωτικές εκτάσεις. Ποσόστωση στον καρπό = 3 μέρη Δήμος, ιδιοκτήτης, ΚοινΣεπ.

Ο Τσιρώνης που παρουσίασε με ενθουσιασμό την πρόταση που αποτελεί και πάγιο αίτημα των οικολόγων, ανέφερε ότι ήδη έχει μιλήσει με Δημάρχους που έχουν δείξει ενδιαφέρον πχ. Ο Δήμος Ιερισσού ενδιαφέρεται να φυτέψει καστανιώνες σε δημοτικές γαίες, ο Δήμος Αιγιαλίας και Χαλανδρίτσας όπου υπάρχει ανάγκη για ψυχανθή για ζωοτροφές. Επίσης,  άλλοι Δήμοι θέλουν να κάνουν αναμπέλωση σε ακατάλληλα πρανή ή παλιούς αμπελώνες που ξεριζώθηκαν παλιότερα επειδή υπήρχε επιδότηση από την ΕΕ. 

Το πρόγραμμα θα αφορά όχι μόνο δημόσιες/δημοτικές γαίες αλλά και ιδιωτικές και εκκλησιαστικές.

Για την επιστροφή στην ύπαιθρο και την αναζωογόνησή της απαιτούνται 2 είδη έργων επιστροφής:

α) Ο πρωτογενής τομέας και 

β) έργα υποδομής (μηχανήματα, αποθήκες) με αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων σπιτιών. Υπάρχει η εμπειρία από ΗΠΑ, το γνωστό Tennessee Valley Authority, όπου τη δεκαετία 1930 ο Ρούσβελτ  όταν η ΗΠΑ έβγαιναν από τη μεγάλη ύφεση, μετέφερε 15.000 οικογένειες στην ύπαιθρο για να φτιάξει υδροηλεκτρικά έργα, έργα αναδάσωσης, προστασίας από την διάβρωση κλπ. Θα μπορούσαν να μεταφερθούν πιλοτικά για 10 χρόνια οικογένειες ανέργων να τους δοθούν σπίτια και με την Κοινωφελή να εργαστούν πάνω σε συγκεκριμένα πρότζεκτς, π.χ σε έργα ορεινής υδροπονίας, δασοπονίας (δασώσεις, πεζούλες, υδροφράγματα, ποτίστρες, λιθοδομές, κορμοδέματα κλπ.). 

Στο 2ο σκέλος θα μπορούσαν να απασχοληθούν πρόσφυγες , πχ υπάρχει αίτημα νησιωτικών Δήμων για επισκευή των πεζουλών (αναβαθμίδες). Το ερώτημα που μπαίνει εδώ είναι βέβαια κατά πόσο είναι σε θέση από άποψης τεχνογνωσίας οι πρόσφυγες αλλά και απλοί άνεργοι να ανταποκριθούν σε τέτοια εργασία που προϋποθέτει ειδικές γνώσεις και τεχνικές.

Ένα τέτοιο πρόγραμμα εγκατάστασης προϋποθέτει μελέτη με ερωτηματολόγια σε Δήμους για ανίχνευση των αναγκών τους και τις διαθέσεις της τοπικής κοινωνίας, τα οποία μετά θα αξιολογηθούν για να προχωρήσουν σε εφαρμογή.  

 Η εγκατάλειψη αγροτικών γαιών έχει πάρει διαστάσεις, οι λόγοι έχουν να κάνουν είτε με την ασύμφορη τιμή του προϊόντος πχ. Πορτοκάλια χυμού, είτε λόγω έλλειψης ανθρωπίνου δυναμικού, αυτό πρέπει να ανατραπεί με την βοήθεια της πολιτείας εφόσον υπάρχει πλεονάζον ανθρώπινο δυναμικό ανέργων και υποαξιοποιούμενες εκτάσεις. 

Η φιλοσοφία του προγράμματος είναι να γίνουν 3μερείς συμφωνίες ανάμεσα σε Δήμους που θα διαθέτουν εκτάσεις τους, φορείς της Κοινωνικής Οικονομίας ή και εξατομικευμένους εργάτες και  ΥΠΑΑΤ και Υπ.Εργασίας.

Οι ΚοινΣεπ αρχικά θα ενταχθούν σε πρόγραμμα Κοινωφελούς (8μηνες συμβάσεις) αλλά στη συνέχεια μπορούν να αναπτύξουν επιχειρηματική δραστηριότητα (πχ. Αρωματικά φυτά, τυποποίηση, πώληση). Δηλαδή το προϊόν πρώτα θα δίνεται σε κοινωνικές δομές και στη συνέχεια θα συνεχίσουν μόνοι τους.

Θα γίνει πρόταση σε Δήμους και εκκλησία να καταθέσουν προτάσεις. Υπάρχει διαθέσιμο μοναστηριακό κτήμα 20.000 στρ. στη Βοιωτία μετά από συζήτηση με Αρχιεπίσκοπο. Επίσης, θα αξιοποιηθούν σχολάζουσες υποδομές, πχ στη Λάρισα υπάρχουν τρακτέρ από συνεταιρισμούς που σκουριάζουν. 

Σπινθάκης από ΠΕΣΚΟ: μοίρασε υπόδειγμα από μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Δήμου και ΚοινΣεπ στα πλαίσια προγράμματος Κοινωφελούς δηλ. θα πληρωθούν από Υπ.Εργασίας. Αυτά θα έχουν παραδοτέα, δηλ. η υπογραφή θα δεσμεύει τον φορέα ΚΑΛΟ για συγκεκριμένο προϊόν εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων όπως φυσική καταστροφή, ακραία καιρικά φαινόμενα, παγετός κλπ.

Δήμος Ερυμάνθου: διαθέτει 180 σχολάζοντα στρέμματα: 

  • για κάποιες καλλιέργειες χρειάζεται περισσότερο ή λιγότερο από 8 μήνες, η ένταση εργασίας ποικίλει ανά περίπτωση
  • για κάποιες εργασίες χρειάζεται επαγγελματική άδεια πχ φρεζάρισμα, χρήση εργαλείων

Δήμος Αγιάς:

Χρειάζεται αναπροσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για συνεργασίες Δήμων με ΚΑΛΟ και αλλαγή κουλτούρας. Εκπρόσωποι του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δημιουργούν πρόβλημα με δικές τους ΚοινΣεπ, πχ ο Δήμος τους έχει 3 αναψυκτήρια στην παραλία. 

Πώς θα γίνεται η παραχώρηση της έκτασης, επίσης να προσδιορίζεται ποιο θα είναι το όφελος για τον Δήμο 9προφανώς η δημιουργία θέσεων εργασίας για Δημότες και η τροφοδότηση των κοιν.δομών του με τρόφιμα).

Δήμος Γορτυνίας:

Διάρκεια καλλιέργειας ρίγανης = 7 χρόνια, αν γίνονται 3ετή προγράμματα (όπως στην Ισπανία και αλλού δεν υπάρχουν 8μηνα) μετά τι για τους απασχολούμενους;

Τακτικός (ΠΕΣΚΟ):

Προϋπόθεση η επιμόρφωση των Δήμων για την ΚΑΛΟ και να υπάρχει διάρκεια σχέσης Δήμου και ΚοινΣεπ. Οι Δήμοι πρέπει να φτιάξουν δίκτυα Δήμων ΚΑΛΟ. 

Για το πρόγραμμα: θα προκύψει προβλήματα γιατί οι Δήμοι δεν μπορούν να ανανεώνουν τις συμβάσεις με τους ίδιους ωφελούμενους. Εκπαίδευση στο πεδίο θα είναι μέρος της παραγωγικής διαδικασίας.

Η παραχώρηση θα γίνεται για χρήση, δεν αλλάζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς.

Ερώτηση: πώς θα χρηματοδοτηθεί το φυτικό κεφάλαιο, σπόροι, φυτά, μηχανήματα. 

Απάντηση από Τακτικό: από τις έμμεσες δαπάνες όπως στα ΤΟΠΣΑ.

Δήμος Λευκάδας: θέλουν να κάνουν δημοτικό ελαιοτριβείο. Θα κάνουν πρόγραμμα με ελαιοκλαδέματα για βιομάζα = 12 € /στρ. για μεταφορά σε δομές κομποστοποίησης. Υπάρχει σχετική μελέτη του ΤΕΙ Λάρισας για ζωοτροφές από υπολείμματα τυροκομίων και ελαιουργείων.

Περιφέρεια Ιονίων (Κέρκυρα):  να γίνουν 3ετείς συμβάσεις (4Χ8 μήνες), να μπουν και οι Περιφέρειες στο πρόγραμμα. 

Περιφέρεια Δυτ.Ελλάδας: στη Γαστούνη υπάρχουν 300 διαθέσιμα στρ. πρόβλημα πού θα βρεθούν μηχανήματα και έξοδα για καλλιεργητικά για την αρχή και άτομα που να έχουν σχέση με τις αγροτικές εργασίες = πώς θα γίνεται η επιλογή των ανέργων; Αν γίνεται με ΑΣΕΠ θα είναι αποτυχία. Η περιφέρεια διαθέτει γεωπόνους που μπορεί να διαθέσει για καθοδήγηση. 

Πρβ η παραχώρηση των εκτάσεων που ανήκουν στο ΥΠΑΑΤ ή στην ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ με τον Ν.4061/2012.

Πώς θα επιλέγεται η ΚοινΣεπ; Με απ’ευθείας ανάθεση, με διαγωνισμό; Πρέπει να ελέγχεται το καταστατικό της. Συμβολαιακή γεωργία και voucher για ανέργους εργάτες. Από προγράμματα Leader να δεσμευτούν ποσά για το πρόγραμμα.

Να δίνεται μοριοδότηση για τις ΚΑΛΟ και μπόνους παραγωγής για τον εργαζόμενο (πχ έναν τενεκέ λάδι).

Δήμος Αχαρνών:

Διαθέσιμα πολλά άχτιστα οικόπεδα – αστικοί αγροί, θα ήθελαν να τα αξιοποιήσουν για καλλιέργειες.

Πρόεδρος της ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ Γιώργος Καρέτσος:

Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν 30.000 στρ. σχολάζουσες γαίες, μόνο στη Ρόδο 900στρ., στην Κομοτηνή μεγάλα κτήρια του ινστιτούτου σηροτροφίας. Η ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ αρμόδια για την εκπαίδευση αγροτών αναλαμβάνει την εκπαίδευση τέτοιων προγραμμάτων όπως το συζητούμενο, Δήμων με κοινωφελή εργασία σε σχολάζουσες αν τους καλύψουν τα έξοδα  μεταφοράς.